Afspraken over de gemeenschappelijke woning als de samenwoning eindigt

Wanneer ongehuwde samenwoners van elkaar willen scheiden, moeten zij met elkaar bekijken hoe de bezittingen en schulden zullen worden verdeeld. Het is verstandig om bij het aangaan van de samenwoning en de aankoop van de woning een samenlevingsovereenkomst af te sluiten. In zo'n akte staan ook al afspraken over wat tussen de samenwoners geldt als zij uit elkaar mochten gaan. Bijvoorbeeld is dan al vastgelegd welke inboedelzaken privé blijven. Daarover kun je dan geen ruzie meer maken.

 

Vaak is de inboedel tijdens de samenleving gezamenlijk aangekocht of zijn spullen al lang vervangen door andere vaak duurdere stukken. Voor wie is dan dit nieuwe meubelstuk? Het samenlevingscontract dient dan te worden uitgelegd en kom je daar samen niet uit, dan zal de rechter de overeenkomst moeten uitleggen, bijvoorbeeld aan de hand van de bedoeling die de ex-partners bij het sluiten van de overeenkomst hadden. Ook geldt dan de regel van redelijkheid en billijkheid. Al staat dus veel op schrift, het kan wel lastig zijn om alles snel en goed te regelen.

Voor de woning zal bekeken moeten worden of deze alleen op naam van één van de partners staat of dat de woning gezamenlijke eigendom is van beide partners samen. Is dit laatste het geval dan zijn er twee mogelijkheden om deze gezamenlijke eigendom te beëindigen. De ene partner koopt de ander uit. De helft van de overwaarde of onderwaarde moet dan aan de ander vergoed worden. Of de woning wordt verkocht. De overwaarde of onderwaarde wordt dan door de partners gedeeld.

Ook zal de bank waar de hypothecaire lening loopt verzocht moeten worden om te beoordelen of de partner die de woning helemaal op naam wil nemen wel voldoende inkomen heeft om de (hypotheek)lasten te kunnen dragen. Daarnaast zal de partner die wordt uitgekocht uit de hoofdelijke aansprakelijkheid voor de geldlening ontslagen moeten worden, daarmee is deze partner dan niet meer aansprakelijk voor de hypotheekschuld.

 

Als de afspraken zijn gemaakt om de woning aan een van de partners toe te delen en de bank er ook mee akkoord is dat de ene partner de hypothecaire lening kan voortzetten, dan moet er een akte van verdeling worden opgesteld door de notaris. Deze akte moet door de beide partners getekend worden. De notaris zorgt er ook voor dat de akte wordt ingeschreven bij het kadaster. Eerst dan staat de woning op naam van de ene partner.

Als de ex-partners het helemaal niet eens kunnen worden over de verdeling zal de rechter eraan te pas moeten komen. Die zal daarbij rekening houden met de afspraken die zijn gemaakt in het samenlevingscontract. De rechter kan dan bepalen aan wie de woning wordt toebedeeld of dat de woning moet worden verkocht. Ook kan de rechter in omstandigheden bepalen dat de woning voorlopig nog gezamenlijk eigendom van beide partners blijft.

Het is ook mogelijk dat de partners het niet eens zijn over wie in de woning mag blijven wonen. De rechter kan dan verzocht worden om te bepalen dat de ene partij met uitsluiting van de andere (tijdelijk) in de woning mag verblijven. De rechter weegt de belangen af van beide partners.

Als de woning bij de aankoop op naam is gezet van een van de partners, dan behoudt deze zijn eigendom. De andere partner kan hier geen aanspraak op maken. Mocht de niet-rechthebbende partner geld in de woning van de andere partner hebben geïnvesteerd dan ontstaat soms wel een vergoedingsrecht. De niet-rechthebbende partner moet de woning verlaten, tenzij anders is afgesproken in de samenlevingsovereenkomst.

Ook in dit geval kan de niet-rechthebbende partner de rechter verzoeken om te bepalen dat de ene partij met uitsluiting van de andere (tijdelijk) in de woning mag verblijven. De rechter kan dan ook bepalen dat een redelijke vergoeding moet worden betaald voor het verblijf. De duur waarvoor de niet-rechthebbende in de woning mag blijven, verschilt van enkele dagen tot zes maanden afhankelijk van de omstandigheden.

 

Heeft u vragen of over uw eigen situatie dan willen wij u daar graag bij helpen. Wij zetten de afspraken voor u duidelijk op papier en nodigen u hierbij uit voor het maken van een afspraak.